โฉนดที่ดินนั้นมีอยู่หล า ยประเภท มีทั้งแบบที่ซื้ อข า ยได้และไม่ได้ ทั้งโอน กร ร มสิทธิ์ได้หรือเป็นเพียงเ อ ก ส า ร ห นั ง สื อที่เอาไว้แสดงสิทธิในการทำมาหากิน ซึ่งไม่สามารถโอนก ร ร มสิทธิ์ได้ เราจึงควรศึกษาเรื่องของโฉนดที่ดินเอาไว้บ้าง
เพราะอาจมีผู้ไม่หวังดีนำมาใช้ประโยชน์ในทางที่ไม่ดีได้ ซึ่งอาจมาในรูปแบบของการแ ฝ งตั วมากับการโ ก งการซื้ อข า ยที่ดิน ดังนั้นก่อนที่เราจะซื้ อข า ยที่ดินเราจึงควรเช็คให้ดี ตรวจสอบเอ กส ารเหล่านี้ให้ถูกต้องและมีความเข้าใจถึงเอ กส า ร
ประเภทต่างๆว่าการที่ใครจะเอาที่ดิน มาข า ยให้กับเรานั้น จะสามารถทำให้เราไ้ด้เป็นเจ้าของที่ดินนั้นๆจริงหรือไม่ ที่ดินที่กล่าวถึงตรงกับโฉนดนั้นหรือไม่ ซึ่งในโฉนดแต่ละใบนั้นจะมีตราครุฑอยู่ที่ด้านบนและแบ่งออ กเป็นหล า ยสีซึ่งมีควา มหม ายต่างกันดังนี้
ครุฑสีแดง หมายถึง โฉนดที่ดิน ( น.ส.4 )
หมายถึงเอ กส ารแสดงกรมสิทธิ์ที่ชัดเจน สามารถซื้ อข า ยและโอนได้อ ย่ า งถูกต้องต ามกฎหมาย ซึ่งโฉนดที่ดินนี้มีครอบครองกันโดยทั่วไป โดยเฉพาะพื้นที่ๆอยู่ในตัวเมือง ในส่วนของด้านหลังสีแดงนั้นจะเป็นเอ กส าร น.ส.4 โดยจะเขียนเอาไว้ว่า ห้ามโอนภายในระยะ 5-10 ปี ด้วย
ครุฑสีเขียว หมายถึง เอ กส ารรับรองใช้ทำประโยชน์
เอ กส ารนี้ไม่ใช่โฉนดที่ดิน เป็นเอ กส ารประเภท น.ส.3 ก. โดยออ กในท้องที่ๆมีระวางรูปถ่ายทางอากาศ และเป็นเอ กส า รที่ได้รับคำรับรองจากเจ้าหน้าที่ว่าเราสามารใช้พื้นที่นั้นๆทำประโยชน์ ไม่ใช่โฉนดที่ดิน
โดยเอ กส ารนี้จะมีการระวางรูปถ่ายทางอากาศเป็นหลักแหล่ง มีคุณสมบัติคล้ายกับโฉนดคือ สามารถซื้ อข า ยและนำเข้าจำนองกับธนาคารได้ และสามารถทำเรื่องยื่นเปลีย่นเป็นโฉนดที่ดินได้ในอนาคตร
ครุฑสีดำ หมายถึง เอ กส ารหนังสือรับรองการทำประโยชน์
เอ กส ารนี้หมายถึงหนังสือรับรองการทำประโยชน์ประเภท น.ส.3 และ น.ส.3 ข.เอ กส ารนี้จะไม่มีระวาง รู ป ถ่ า ยทางอากาศ และไม่ใช่โฉนดที่ดิน โดยเอ กส ารนี้จะมีไว้เพื่อเป็นห นั ง สื อรับรองแสดง สิ ท ธิ์
การครอบครองของเจ้าของ แต่ยังไม่ได้รับการรับรองอ ย่ างเป็นทางการ โดยจะไม่มีระวางรูปถ่ายทางอากาศที่ชัดเจน หากจะซื้ อข า ยได้จะต้องรอประกาศแจ้งจากทางราชการเป็นเวลา 30 วัน
เอ กส ารแบบเจ้งการครอบครองที่ดิน หรือ ส.ค.1
เป็นเอ กส ารที่เป็นใบแจ้งการครอบครองที่ดินที่เป็นหลักฐานแสดงว่า ผู้ครอบครองเป็นผู้แจ้งว่า ได้ถือสิทธิ์ครอบครองที่ดินแปลงนั้นอยู่ ( ซึ่งในปัจจุบันไม่มีการแจ้ง ส.ค. 1 แบบนี้อีกแล้ว ) เนื่องจากไม่ใช่หลักฐานที่ทางราชการออ กให้จึงไม่
ใช่หนังสือที่แสดงสิทธิ์ในที่ดิน แต่เป็นเพียงการแจ้งครอบครองที่ดินของประช าชนเท่านั้น ต ามกฎหมายแล้ว หากมี ส.ค.1 นี้ จึงสามารถทำได้เพียงแสดงถึงเจตนาการสละ การครอบครองและไม่ยึดถือและพร้อมส่ งมอบให้กับผู้รับโอนเท่านั้น โดยจะถือว่าเป็นการโอนโดยชอบธรรมอยู่แล้ว ดังนั้น ผู้มี ส.ค. 1 จะมีสิทธิมาขอออ กโฉนดหรือออ กเปลี่ยนหนังสือรับรองกรทำประโยชน์ได้ 2 กรณี ดังนี้
กรณีที่ 1 ใช้เป็นหลักฐานในการแจ้งขอออ กโฉนดต ามโครงการเดินสำรวจ ออ กโฉนดที่ดินทั่วประเทศ ซึ่งในกรณีนี้ทางราชการจะเป็นผู้จัดการออ กให้ต ามท้องที่ ซึ่งจะมีการประกาศแจ้งให้ประช าชนทราบล่วงหน้าก่อน
กรณีที่ 2 เป็นการนำมาเป็นหลักฐานในการขอออ กโฉนดที่ดิน หรือออ กเป็นกนังสือรับรองการทำประโยชน์ เช่น น.ส.3 , น.ส.3 ก. หรือ น.ส.3 ข แล้วแต่กรณี หมายถึงหากเจ้าของต้องการจะขอออ กโฉนดที่ดินหรือหนังสือทำประโยชน์ ก็สามารถไปยื่นคำขอที่สำนักงานที่ดิน ที่มีการออ กโฉนดนั้นๆได้ ซึ่งจะออ กได้ในพื้นที่ๆได้สร้างระวางแผนที่ไว้
ประโยชน์และการใช้โฉนดที่ดิน
1 โฉนดที่ดินที่มีการลงรายละเอียดเกี่ยวกับที่ อ ย่ า งชัดเจนจะสามารถป้องกัน และร ะ งั บกรณีพิพ า ท การทะเลาะ โต้แย้งหรือ การแ ย่งสิทธิในการครอบครองได้ หรือสามารถนำมาเป็นหลักฐานในกร ณีรุ ก ล้ำเขตแนวที่ดินกันได้
2 ช่วยทำให้ผู้ครอบครองมีความชอบธรรมทางกฎหมาย จากการที่มีหนังสือเอ กส ารที่เป็นล า ยลักษณ์อักษรที่แสดงก ร รมสิทธิ์ในการครอบครองที่ดินเป็นหลักฐาน มี กร รมสิทธิ์ที่มั่นคงและใช้พิสูจน์ทั้งต่อประช าชนและรัฐหรือกับเอ กชน โดยเป็นการแสดงหลักฐานให้ได้ทราบถึงตำแหน่งที่แน่นอน รวมทั้งขอบเขตและจำนวน
เนื้ อที่แต่ละแปลง อ ย่ า งถูกต้อง สามารถนำมาใช้ป้องกันการบุ ก รุ ก หรือ การขย ายเขตครอบครองจากผู้อื่นหรือจากรัฐ ซึ่งในกรณีที่เป็นพื้นที่รกร้างว่างเปล่า ที่สงวน ที่สาธารณประโยชน์และที่ดินในเขตป่าไม้ที่ทางราชการกันไว้
3 โฉนดที่ดินทำให้เกิดความรักในพื้นที่ของตนเอง จะทำให้มีแรงใจในการพัฒนาปรับปรุงที่ดินให้เกิดประโยชน์สูงสุด และใช้เป็นหลักฐานแสดงสินท รั พ ย์หรือเป็นหลักประกันในการขอสินเชื่อ หรือใช้เป็นหลักท รั พ ย์ในการค้ำประกันให้บุคคลเข้าทำงาน ใช้ประกันตัวผู้ต้องหา เป็นต้น
4 สามารถทำให้ปัจจัยในการผลิตทางเศรษฐกินมีความมั่นคงและสามารถลดต้นทุนในการใช้เพื่อทำการผ ลิ ตได้
เอ กส ารที่เป็นโฉนดที่ดินเป็นเอ กส ารสำคัญแม้จะมีชื่อของผู้ครอบครองเป็นของคนใดคนหนึ่งก็ต าม แต่หากพื้นที่นั้นๆถูกปล่อยให้เป็นพื้นที่ว่างเปล่าไม่ได้นำมาทำประโยชน์ นานเกิน 10 ปี หรือ ที่ดินที่มีเอ กส ารหนังสือรับรองการทำประโยชน์ที่ไม่ได้มีการพัฒนาใดๆนานต่อเนื่อง 5 ปี ต ามก ฎ ห ม า ยที่ดินจะต กเป็นของรัฐต ามกฎหมาย
ทั้งนี้สำหรับที่ดินที่มีโฉนดที่มีบุคคลอื่นเข้าครอบครองเป็นเวลา 10 ปี ทางกฎหมายผู้ที่มาครอบครองจะสามารถได้รับสิทธิ์ในพื้นที่นั้นๆได้โดยศาลจะมีคำสั่งให้บุคคลดังกล่าวได้ ก ร ร มสิทธิ์ในที่ดินนั้นๆโดยการครอบครอง
และที่ที่ที่มีหนังสือรับรองการทำประโยชน์ อย่ าง น.ส.3, น.ส.3ก. หรือ น.ส.3 ข จะใช้เวลาการครอบครองโดยบุคคลอื่นเพียง 1 ปีเท่านั้น สิทธ์ก็จะต กเป็นของผู้เข้ามาครอบครองแทนเจ้าของผู้ถือ
เอ กส ารที่ปล่อยให้พื้นดินว่างเปล่าทันที ดังนั้นเอ กส ารที่มีอยู่ให้เราจัดการทำประโยชน์ในที่ดินนั้นๆเพื่อเป็นการ รั ก ษ าสิทธิ์ของเราและเก็บเป็น มรดกให้กับคนรุ่นหลังต่อไป
ขอบคุณที่มา : narukdee