“รู้ใจคน” แค่เพียงสังเกตลมหายใจ

– ช่วงปีนี้ผมชอบสังเกตลมหายใจผู้คน มีอะไรมากมายอยู่ในเ สียงและจังหวะการหายใจ

เราสามารถ ‘รู้ใจคน’ ผ่ านลมหายใจได้เลยทีเดียว

 

ที่ว่ารู้ใจ คือรู้คุณภาพจิตใจและหัวใจ เวลาได้ยินบางคนหอบแรง ทั้งที่ทำกิจก รรมปกติอย่ างลุกขึ้น

เดินช้า ๆ หรือขยับตัวเบา ๆ ถ้าสนิทกัน ผมจะชวนออกกำลังกาย เพราะการหอบง่ายนั้น เป็นสัญญาณที่ไม่ดีสักเท่าไหร่

 

ผมพบว่า คนสุ ขภาพดีจะมีลมหายใจที่เดินเรียบ ตัวอย่ างชัดเจนคือ ตอนวิ่งตีคู่ไปด้วยกัน

เราแทบจะไม่ได้ยินเ สียงลมหายใจของคนที่ฟิต กว่าเลย ในสปีดเท่ากันจะมีคนที่หายใจแรงกว่าเสมอ

 

นั่นหมายความว่า หัวใจของเขากำลังทำงานหนัก และเขาอาจไม่ค่อยได้ขยับ ให้มันทำงานถึงระดับนี้

 

 

ในการวิ่งระยะไกล ถ้าตีคู่ไปด้วยกันแล้วคนหนึ่งหายใจแรง เป็นอันรู้กันว่า

ในที่สุดคนหายใจเรียบกว่าจะทิ้งหายไป อยู่ที่จะเป็นเมื่อไหร่เท่านั้นเอง

 

อีกสถานการณ์ที่ชัดคือ ตอนขึ้นเขา เราจะได้ยินเ สียงหอบหรือหายใจแรงของใครสักคนชัดเจนมาก

นั่นคือสัญญาณว่า ร่า งกายเรียกร้องให้เราดูแลมันมากขึ้น ทั้งการกิน นอน และออกกำลังกาย

 

แต่ถ้ายังไม่ได้ไปขึ้นเขาหรือลงแข่งวิ่งที่ไหน ลำพังถ้าขึ้นบันไดแล้วหอบแรง ก็ได้เวลาดูแลตัวเองแล้ว

ใช่! บันไดเดียวกับที่เราเคยวิ่งขึ้นทีละสองขั้นตอนหนุ่ม ๆ สาว ๆ นั่นแหละ

 

– แต่ลมหายใจไม่ได้บอกแค่ความแข็งแรงของหัวใจเท่านั้น มันยังบอกความมั่นคงของจิตใจด้วย

เราสามารถรับรู้อ ารมณ์ผู้คนได้จากลมหายใจ

 

บางคนบอกไม่โกรธ แต่หายใจแรง บางคนบอกไม่เครียด แต่หายใจถี่กระชั้น ถ้าสังเกต เราจะ ‘อ่ านใจ’ ได้ประมาณหนึ่ง

 

คนที่จิตใจมั่นคงมักมีลมหายใจสม่ำเสมอ ลึก ย าว เรียบนิ่ง เป็นภาวะปกติของเขา เช่นกันกับคนหัวใจแข็งแรง

เวลาอยู่ใกล้กัน เราแทบไม่ได้ยินเ สียงลมหายใจของเขาเลย

 

บางการฝึกฝน สร้างนิสัยหายใจลึกและสม่ำเสมอ เช่น ไทเก๊ก โยคะ หรือการภาวนา

คนหายใจย าวมักมีคลื่นส มองที่ผ่อนคลาย พร้อมเรียนรู้ เปิดกว้าง และมีอ ารมณ์ขัน

ตรงข้ามกับคนหายใจถี่กระชั้น ที่มักเคร่งเครียดและอ ารมณ์รุ นแรงกว่า

 

 

กิจก รรมนำมาซึ่งนิสัยและพฤติก รรม การฝึกหายใจย าวทำให้ออกซิเจนเลี้ยงสม องได้ดีกว่า

แต่ของแถมที่ได้มา (ซึ่งอาจสำคัญกว่าออกซิเจน) คือ ‘สติ’

 

สติทำให้เราเท่าทันชั่ วเวลาที่ลมหายใจเปลี่ยนแปลง เช่น มันเริ่มแรง สั้น กระชั้น ถี่

แน่ล่ะ ปุถุชนย่อมมีช่วงเวลาแบบนั้นเป็นธรรมดา

 

ข้อต่างคือคนที่ชินกับการหายใจย าวจะรู้ตัวเร็วกว่า ทำให้อ ารมณ์โกรธ เกลียด เครียด เศร้า

ถูกมองเห็นเร็วขึ้น ลมหายใจลึก ย าว ผ่อนคลายจึงเป็นลมหายใจที่มีคุณภาพ สะท้อนจิตใจที่มีคุณภาพด้วย

 

– เวลาอยู่ใกล้ใคร ผมชอบสังเกตลมหายใจ มันพอจะบอกกับเราได้ว่าใคร ‘ใจดี’

ซึ่งของแบบนี้ไม่ใช่สิ่งที่มีติ ดตัวมาแต่กำเนิด มันอาศัยการฝึกฝน

 

ไม่หอบง่าย ก็ใจดี แปลว่าดูแลตัวเองดี กิน นอน ออกกำลังกายพอเหมาะ มักนำมาซึ่งอ ารมณ์แจ่มใส

และพอใจกับตัวเอง ไม่หงุดหงิดง่าย มีพลังงานดี ๆ ให้คนอื่น

 

หายใจลึกและย าว ก็ใจดี แปลว่าจิตใจมั่นคง ไม่หวั่นไหวไปกับสภาพแวดล้อมง่ายเกินไป มีสติรู้ทันอ ารมณ์ตนเอง

จึงไม่ถูกครอบงำด้วยอ ารมณ์ขุ่นมัว มีรักและเมตตาให้คนอื่นได้ง่ายกว่า

 

แน่ล่ะว่า ในคนเดียวกันย่อมมีความไม่สม่ำเสมอของบุคลิก แต่ในภาพรวม

คนใดหรือวันใดมีลมหายใจที่ ‘เดินเรียบ’ ก็น่าจะอยู่ในสภาวะ ‘ใจดี’

 

สังเกตทั้งคนอื่นและตัวเอง ซึ่งคนที่สำคัญและเปลี่ยนแปลงได้ คือ ตัวเรานี่แหละ

 

ที่มา : นิ้ ว ก ล ม

ขอบคุณ : m e e r u k